Ruimtecapaciteit en luchtbevochtigers

Bij bijna alle luchtbevochtigers wordt een ruimtecapaciteit opgegeven, dit kan worden gezien als een indicatie van de grootte van de ruimte waarin het toestel effectief kan werken.
De grootte van de ruimte is echter slechts één van vele factoren die bepalend zijn voor de mate van effectiviteit van een luchtbevochtigingstoestel, enkele andere belangrijke factoren kunnen zijn:

Heersende luchtvochtigheid

Een optimale luchtvochtigheid ligt tussen de 50-55%, is de huidige luchtvochtigheid in de ruimte bijvoorbeeld 20% zal er veel meer water en bevochtigingscapaciteit benodigd zijn om het op peil te brengen dan als de huidige luchtvochtigheid rond de 35% ligt.

De materialen die in de ruimte zijn toegepast

Hoe meer absorberende/poreuze materialen in de ruimte hoe meer bevochtigende capaciteit benodigd is. Als er bijvoorbeeld een houten vloer ligt zal deze een bijzonder groot deel van het door de luchtbevochtiger uitgestoten lucht absorberen, hetzelfde geldt voor poreuze plafonddelen, muurbekleding, etc.

De mate van luchtcirculatie

Vaak is het zo dat circulatiesystemen als warmte-terugwin installaties (WTW), balansventilatie en andere verwarmingssystemen lucht uit de ruimte zuigen of warme, droge lucht in de ruimte blazen. Dit is uiteraard een grote factor in de mate waarin de luchtbevochtiger in staat is de lucht in de ruimte te bevochtigen, als de zojuist bevochtigde lucht wordt afgezogen of als er permanent droge lucht in de ruimte wordt geblazen zal het de luchtbevochtiger zeer moeilijk gemaakt worden om de luchtvochtigheid binnen afzienbare tijd op een gezond niveau te brengen.

De periode waarin de luchtvochtigheid te laag was

Als een ruimte voor lange tijd (meer dan enkele weken) erg droge lucht heeft bevat zal het een langere tijd vergen om deze weer op peil te kunnen brengen. De oorzaak hiervan is dat de materialen in de ruimte (alle poreuze materialen zoals hout, gipswanden, plafonddelen etc.) ook uitgedroogd zijn. Als de luchtbevochtiger voor het eerst ingezet wordt, zullen al deze uitgedroogde materialen al het in de lucht gebrachte vocht willen absorberen. Pas als deze materialen verzadigd zijn zal de luchtvochtigheid permanent op peil gehouden kunnen worden.

Dit is tevens de oorzaak dat het vaak veel meer capaciteit kost om een ruimte op peil te brengen dan een ruimte op peil te houden, de combinatie van bovenstaande factoren kan er voor zorgen dat het enkele weken kost voordat de luchtvochtigheid blijvend op peil is. Het is daarom dan ook aan te raden een luchtbevochtiger tijdig in te zetten.

De meeste luchtbevochtigers worden gedurende het winterseizoen aangeschaft en voor het eerst ingezet, vaak is het dan ook zo dat het eerste seizoen het toestel een "inhaalslag" te maken heeft om de luchtvochtigheid op een hoger peil te brengen. Het tweede seizoen is het een stuk eenvoudiger de luchtvochtigheid op peil te houden, omdat de bevochtiger wordt gebruikt vanaf het moment dat de verwarming ingeschakeld wordt.

Wat zijn de effecten van temperatuur op luchtvochtigheid?

De buitentemperatuur heeft een grote invloed op de luchtvochtigheid binnen, hoe kouder de lucht hoe minder deze in staat is vocht vast te houden. Als de lucht het vocht niet meer vast kan houden zal het vocht condenseren en zal er mist ontstaan.

Omdat warme lucht in staat is een grotere hoeveelheid vocht vast te houden dan koude lucht, ligt de luchtvochtigheid in de koude maanden vaak op een lager niveau.

Als warme lucht afkoelt zal het vocht in de lucht dan ook ergens moeten blijven, de verklaring hiervoor is dat als lucht afkoelt er mist ontstaat, de koude lucht kan het vocht niet langer vasthouden (de lucht verzadigt), het vocht condenseert en vormt mist. De temperatuur waarbij dit gebeurt is het zogenaamde dauwpunt. De hoogte van de dauwpunt-temperatuur hangt af van 2 waarden; de luchtvochtigheid en de temperatuur. Stel de luchtvochtigheid is 90% en de temperatuur is 25°C, dan zal het dauwpunt enkele graden onder de 25°C liggen, want als de temperatuur iets zakt zal de luchtvochtigheid stijgen naar 100% waarbij de lucht het vocht niet meer vast kan houden, de lucht condenseert en het dauwpunt dus bereikt is.

Is de luchtvochtigheid 20% en de luchttemperatuur 20°C zal het dauwpunt veel lager liggen omdat de temperatuur nog veel verder zal moeten zakken om de lucht te doen verzadigen.

Binnenshuis gebeurt precies het tegenovergestelde, in plaats van dat de luchtvochtigheid stijgt door de afkoeling zoals hierboven, zal de luchtvochtigheid dalen door de verwarming, dit resulteert er in dat de luchtvochtigheid in huis zal dalen.

Capaciteit in vierkante meters

Alle hierboven genoemde factoren maken dat een exacte opgave van de ruimtecapaciteit van een luchtbevochtiger altijd een schatting zal zijn, elke fabrikant zal een opgave doen van de ruimtegrootte waarvoor een toestel geschikt is. Hou er wel rekening mee dat de hierboven genoemde factoren hier dus een grote rol in spelen, een opgave van "geschikt voor ruimten tot..." zal natuurlijk altijd uitgaan van een relatief eenvoudige situatie. Als één of meerdere van hierboven genoemde factoren van toepassing is of een negatieve uitwerking heeft op de luchtvochtigheid zal de ruimtegrootte lager uitvallen. Het is daarom ook aan te raden een zekere marge te hanteren en een toestel te selecteren die een zekere overcapaciteit heeft.

Luchtvochtigheid op peil brengen of houden

De verwachting is vaak dat een luchtbevochtiger een te lage luchtvochtigheid direct kan corrigeren, dit is echter in veel situaties niet het geval, een luchtbevochtiger is een instrument om de luchtvochtigheid op peil te brengen en houden, maar de hierboven genoemde factoren maken het vaak lastig direct verbetering te bereiken, dit is te voorkomen door de luchtbevochtiger in te zetten in de maanden met de "R" in de naam zodat gedurende de koudere seizoenen op peil te brengen is en te houden.

Een luchtbevochtiger bevochtigt op de meest efficiënte wijze de lucht, er zijn enkele wijzen om in korte tijd veel vocht in de lucht te brengen zoals de douche op zeer hoge temperatuur laten lopen met de badkamerdeur open, of met de afzuigkap uit water laten koken op het fornuis, dit zijn echter geen blijvende oplossingen omdat dit in korte tijd veel liters water (ca. 5-10 liter) in de lucht kan brengen maar veel te veel energie kost voor langdurige inzet.

Er wordt ook regelmatig over lucht bevochtigende planten gesproken, het feit is dat er altijd een hoeveelheid water vanuit de plant of de plantenbak zal verdampen, echter een plant produceert geen water, alleen een gedeelte van het water die in de plantenbak wordt gegoten zal weer in de lucht terecht komen, dus aan de hoeveelheid water die een plant wekelijks krijgt is eenvoudig af te leiden hoeveel deze maximaal kan bevochtigen, dit zal in de praktijk bijzonder weinig zijn.

Een luchtbevochtiger kan echter per week 50 tot meer dan 200 liter verdampen met een minimum aan energiekosten en op deze wijze de luchtvochtigheid gedurende het hele seizoen op een gezond peil te brengen en houden.